Kinderen
Start Omhoog Operatiezaal Thuiszorg Revalidatie Kinderen

 

 Decubitus bij kinderen wordt eerder zelden gesignaleerd. Er is zeer weinig onderzoek over verricht.

In een studie bij 39.874 ziekenhuispatiënten rapporteren Barczak et al. dat bij 1% van de kinderen decubitus werd gesignaleerd. In de Nederlandse landelijke prevalentiemeting worden bij 8.1% van de kinderen opgenomen in een ziekenhuis decubitus gesignaleerd. Bij 184 van de 185 kinderen met decubitus ging het om niet-wegdrukbare roodheid (decubitus graad 1) . In welke mate de gerapporteerde niet-wegdrukbare roodheid ook een aantal incontinentieletsels omvatte, is niet gekend.

Bedi brengt verslag uit van een risicoschaal ontwikkeld specifiek voor kinderen. Deze schaal bestaat uit volgende items: gewicht, continentie, huidtype, mobiliteit, eetlust, leeftijd, algemene toestand, speciale risico’s, neurologische problemen, chirurgisch ingrijpen en medicatie. De schaal is echter nooit getest of onderzocht geweest.

De schaal ontwikkeld door Cockett is een variante op die van Bedi, maar werd eveneens niet onderzocht.

Huffines en Logsdon ontwikkelden de Neonatal Skin Risk Assessment Scale (NSRAS) en testten die bij 32 neonati. Enkel de algemeen lichamelijke toestand, de activiteit en de voeding bleken (enigszins) het ontstaan van decubitus te voorspellen. Opmerkelijk in deze studie was dat 6 (19%) van de 32 geobserveerde neonati decubitus ontwikkelden.

Een aangepaste Bradenschaal voor gebruik bij kleine kinderen werd ontwikkeld door Curley et al. (6): de Braden Q Scale. De performantie van deze schaal zou gelijkwaardig zijn aan die van de Bradenschaal bij volwassenen, maar de schaal is tot op heden onvoldoende onderzocht.

Waar in rugligging bij volwassenen ter hoogte van het sacrum (en ev. hielen) de grootste druk wordt gemeten, is dit bij kinderen niet het geval. Uit onderzoek uitgevoerd door Solis e.a. blijkt dat de grootste druk bij kinderen in gestrekte rugligging wordt geregistreerd ter hoogte van het achterhoofd en dit voor alle leeftijden (10 weken - 13,5 jaar). De druk uitgeoefend ter hoogte van de sacrale regio neemt toe met de leeftijd.

Het optreden van een decubitusletsel ter hoogte van het achterhoofd kan als gevolg hebben dat op deze plaats haaruitval of kaalhoofdigheid ontstaat .

Bij geïmmobiliseerde of zeer zieke kinderen zijn de aanbevelingen voor volwassenen van toepassing, wel met speciale aandacht voor het risico op decubitus ter hoogte van het achterhoofd (maar ook ter hoogte van de oren) (6). Het gebruik van een visco-elastisch foamhoofdkussen en het regelmatig herpositioneren van het hoofd zijn mogelijke actiepunten.  

 

Besluit

Het risico op decubitus bij kinderen is niet hoog, maar vergt waakzaamheid. Vooral bij zwaar zieke kinderen en bij kinderen die weinig spontaan (kunnen) bewegen lopen risico op het ontwikkelen van decubitus. De aanbevelingen voor volwassen zijn ook op kinderen toepasbaar. Belangrijk is wel speciale aandacht te besteden aan het gevaar voor decubitus ter hoogte van het achterhoofd; een risico dat groter is dan bij volwassenen.

 


Verwijzingen

(1)    Barczak CA, Barnett RI, Childs EJ, Bosley LM. Fourth national pressure ulcer prevalence survey. Adv Wound Care 1997; 10(4):18-26.
(2)    Bours GJJW, Halfens RJG, Joosten CMC. Landelijke prevalentie onderzoek decubitus. Maastricht: Universiteit Maastricht / Stuurgroep Decubitus, 2000.
(3)    Bedi A. A tool to fill the gap. Developing a wound risk assessment chart for children. Prof Nurse 1993; 9:112-120.
(4)    Cockett A. Paediatric Pressure Sore Risk Assessment. Journal of Tissue Viability 1998; 8(1):30.
(5)    Huffines B, Logsdon MC. The Neonatal Skin Risk Assessment Scale for predicting skin breakdown in neonates. Issues Compr Pediatr Nurs 1997; 20(2):103-114.
(6)    Curley MA, Razmus IS, Roberts KE, Wypij D. Predicting pressure ulcer risk in pediatric patients: the Braden Q Scale. Nurs Res 2003; 52(1):22-33.
(7)    Solis I, Krouskop T, Trainer N, Marburger R. Supine interface pressure in children. Arch Phys Med Rehabil 1988; 69:524-526.
(8)    Gershan LA, Esterly NB. Scarring alopecia in neonates as a consequence of hypoxaemia- hypoperfusion. Arch Dis Child 1993; 68(5 Spec No):591-593.

<Start>

 

Defloor T., Herremans A., Grypdonck M. et al. Herziening Belgische richtlijnen voor Decubituspreventie. Brussel: Federaal Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu, 2004.